Gall dod o hyd i unrhyw swydd gyflogedig ym myd cyhoeddi – boed hynny’n greu cynnwys, newyddiaduraeth, golygu, adolygu llyfrau neu gylchgronau – deimlo fel eich bod yn chwilio am y Greal Sanctaidd. Nid yw’n newyddion i unrhyw un bod y celfyddydau’n cael eu tanariannu, mae llawer o gyhoeddiadau’n ei chael hi’n anodd yn y cyfnod anodd hwn, ac mae cyfleoedd swyddi lefel mynediad neu interniaethau â thâl yn brin. Felly dychmygwch nawr geisio gwneud cais am swyddi fel hyn pan fyddwch chi’n anabl. Gall caféts fel ‘rhaid gweithio’n llawn amser’, ‘cymudo i Lundain’, ‘rhaid cael profiad X, Y a Z’ fod yn amhosibl i bobl anabl. Mae’n cyfyngu ar ein cyfleoedd sydd eisoes yn gyfyngedig. Ac os ydych chi’n ddigon ffodus i ddod o hyd i rôl sy’n addas i chi, gall llywio hygyrchedd fod yn frwydr – ac yn addysg – i chi a’ch cyflogwyr. Rwy’n gwybod oherwydd rydw i wedi bod yno.
Dim ond yn ddiweddar y dechreuais labelu fy hun yn ‘anabl’ oherwydd mae gennyf yr hyn a elwir yn “anableddau anweledig” nad ydynt yn amlwg i’w gweld o’r tu allan. Ers amser maith rydw i wedi bod yn ymwybodol o fy mhroblemau iechyd meddwl a faint maen nhw’n effeithio ac yn cyfyngu ar fy mywyd bob dydd, ond hyd yn oed wedyn roeddwn i’n meddwl nad oedd hynny’n ddigon i labelu fy hun yn anabl. Pan gefais ddiagnosis o Flinder Cronig yn ddiweddar, rhoddais ganiatâd i mi fy hun o’r diwedd gydnabod fy mod yn anabl ac na allaf wneud popeth y gall pobl abl ei wneud. Mewn gwirionedd mae angen addasiadau a llety arnaf ac os na fyddaf yn cydnabod hyn yna byddaf yn gwaethygu.
Pan ddes i ar draws y rhwystrau o fod yn anabl mewn gweithle am y tro cyntaf, ro’n i’n cael trafferth. Yn anymwybodol o sut i ofyn am gymorth. Fe wnes i feio fy hun am frwydrau yn ymwneud â gwaith a gwthio fy hun hyd at flinder. Ni chymerodd yn hir i sylweddoli nad oedd y dull hwn yn gynaliadwy; i amddiffyn fy lles, roedd angen i mi ofyn am gyngor. Fe wnaeth sgyrsiau gyda ffrindiau a chydweithwyr—a oedd hefyd yn byw ag anableddau anweledig—agor fy llygaid i’r ffaith nad oeddwn i ar fy mhen fy hun yn y frwydr hon. Buont yn rhannu eu profiadau ac yn awgrymu addasiadau rhesymol i’r gweithle fel cyfarfodydd rheolaidd gyda fy rheolwr, oriau hyblyg, gweithio hybrid, a system goleuadau traffig i gyfathrebu fy ngallu dyddiol.
"Fe wnaeth sgyrsiau gyda ffrindiau a chydweithwyr—a oedd hefyd yn byw ag anableddau anweledig—agor fy llygaid i’r ffaith nad oeddwn i ar fy mhen fy hun yn y frwydr hon."
Ysgrifennwr
Cyn hyn, do’n i ddim wedi ystyried gofyn am addasiadau o’r fath, o ystyried y disgwyliad cymdeithasol o gynhyrchiant unffurf. Yn rhyfeddol, fe wnaeth yr addasiadau hyn fy ngalluogi i gyflawni mwy. Drwy atal llosgi allan, cynyddais fy ngallu i gwblhau tasgau. Gallai ymddangos yn wrthreddfol, ond arweiniodd gweithio llai o oriau—a thrwy hynny arbed ynni—at fwy o effeithlonrwydd. Felly, mae’r syniad bod llai o oriau gwaith yn arwain at lai o gynhyrchiant ymhell o fod yn wir.
Un strategaeth ganolog a ddysgais gan fy ffrindiau oedd y defnydd o ddogfennau mynediad.. Mae’r rhain yn ddogfennau sy’n amlinellu eich anghenion mynediad anabledd, y gellir eu rhannu ag orielau neu sefydliadau pan fyddwch yn dechrau prosiect. Mae’r dogfennau hyn yn gweithredu fel arf cyfathrebu, gan ddiffinio eich gofynion i hwyluso mynediad cyfartal i waith. Roedd creu un yn seiliedig ar wybodaeth ddefnyddiol o wefan benodol yn gam arwyddocaol i mi.. Mae dogfennau mynediad yn amhrisiadwy, sy’n eich galluogi i goladu eich anghenion hygyrchedd a’u rhannu â darpar gyflogwyr lluosog , a thrwy hynny sefydlu disgwyliadau clir.
Fodd bynnag, brwydr gwbl ar wahân yw’r her o sicrhau cyflogaeth yn y lle cyntaf. Mae swyddi celf yn brin ac wedi’u lleoli’n bennaf yn Llundain. Efallai y bydd y prinder hwn yn eich ysgogi i deimlo’n hynod ddiolchgar pan fyddwch chi o’r diwedd yn sicrhau gwaith yn y celfyddydau neu gyhoeddi, gan eich gwneud yn betrusgar i ofyn am addasiadau. Gall trafod yr anghenion hyn gyda darpar gyflogwyr fod yn frawychus, a gallai wneud i chi deimlo fel gorfodaeth. Ond cofiwch , dy’ch chi ddim yn faich. Mae’r Ddeddf Cydraddoldebyn nodi’n glir, “Rhaid i gyflogwyr wneud addasiadau rhesymol i sicrhau nad yw gweithwyr ag anableddau neu gyflyrau iechyd corfforol neu feddyliol o dan anfantais sylweddol.” Mae o fewn eich hawliau i ofyn am addasiadau.
Trwy leisio’ch anghenion yn y gweithle, rydych chi’n paratoi’r ffordd i unigolion anabl eraill wneud yr un peth. Po fwyaf y byddwn yn codi’r materion hyn, y mwyaf y bydd cyflogwyr yn dod yn ymwybodol, gan wneud y llwybr yn llyfnach i’r gweithiwr nesaf. Mae eirioli drosoch eich hun nid yn unig yn eich grymuso ond hefyd yn cyfrannu at y gymuned ehangach. Hawliau dynol yw hawliau anabl, ac maent yn berthnasol i’r celfyddydau cymaint ag y maent yn unrhyw le arall.
Rhannwch ar:
Postiadau Diweddaraf: