Cymrodoriaeth Cynefin: Sut i wneud cais

01/09/2025 | Inclusive Journalism Cymru

Rydym yn falch o gyhoeddi lansio Cymrodoriaeth Cynefin – cyfle arloesol i newyddiadurwyr yng Nghymru neu o Gymru, gyda o leiaf tair blynedd o brofiad, sy’n awyddus i drawsnewid y sector trwy gynhwysiant ac arloesedd.

Mae’r Gymrodoriaeth newydd hon yn cael ei chreu mewn partneriaeth â Sefydliad Reuters ar gyfer Astudio Newyddiaduraeth ym Mhrifysgol Rhydychen, a’i nod yw ysgogi newid systemig, newid naratifau a chychwyn newid systemig. (Gallwch ddarllen mwy am y stori y tu ôl i’r Gymrodoriaeth yn ein postiad blog yma.)

Beth sydd ar gael?

Bydd Cymrodoriaeth Cynefin yn cynnig cyfle unigryw i newyddiadurwr, ymchwilydd neu ysgogwr newid o Gymru neu sydd wedi’i leoli yng Nghymru ymgymryd â chyfnod ffocws o ymchwil a myfyrio yn Sefydliad Reuters yn Rhydychen. Bydd hyn yn digwydd yn ystod tymor y gwanwyn (Ionawr – Ebrill 2026).

Bydd y Cymrawd yn archwilio prosiect o’i ddyluniad ei hun, a ddylai fynd i’r afael â chwestiwn o gynhwysiant systemig a/neu arloesedd mewn newyddiaduraeth. Yn ystod ei amser yn Sefydliad Reuters, bydd yn cydweithio ag ymchwilwyr ac ymarferwyr blaenllaw byd-eang, ac yn cynhyrchu adroddiad a fydd yn cael ei gyhoeddi a’i hyrwyddo gan y Sefydliad a Newyddiaduraeth Gynhwysol Cymru.

Unwaith y bydd y Gymrodoriaeth drosodd, bydd y Cymrawd yn treulio amser fel Gwehydd Rhwydwaith ar gyfer Newyddiaduraeth Gynhwysol Cymru, ar raglen ymgysylltu â’r cyhoedd i rannu a chymhwyso’r hyn y mae wedi’i ddysgu yn ystod ei amser yn Rhydychen gyda chymunedau a rhanddeiliaid y diwydiant.

Clywch gan Mitali Mukherjee (Cyfarwyddwr Sefydliad Reuters) a Shirish Kulkarni (Sylfaenydd Newyddiaduraeth Gynhwysol Cymru) yn y recordiad o’n sesiwn wybodaeth yma.

Pam “Cynefin”?

Mae Cynefin yn air sy’n cyfeirio at le cyfarwydd. Credwn fod ei ystyr sylfaenol o wreiddiau a pherthyn yn crynhoi’n berffaith y nod y tu ôl i’r Gymrodoriaeth hon (a’n gwaith yn gyffredinol): cysylltu cymunedau o bob math trwy adrodd straeon cynhwysol a chynrychioliadol.

A fydda i'n cael fy nhalu?

Bydd holl ffioedd dysgu a llety Rhydychen (£18,000) yn cael eu talu, a bydd y Cymrawd hefyd yn derbyn lwfans o £5000 (tua £500 yr wythnos) yn ystod eu hamser yn y Sefydliad (a delir yn uniongyrchol gan Newyddiaduraeth Gynhwysol Cymru).

Bydd manylion rhaglen y Cymrawd fel Gwehydd Rhwydwaith yn cael eu cytuno gyda thîm Newyddiaduraeth Gynhwysol Cymru a’u talu ar ein cyfradd ddyddiol safonol o £200.

Beth ydych chi'n ei olygu wrth "Gwehydd Rhwydwaith"?

Wedi’i lansio ym mis Tachwedd 2024, mae ein rhaglen Gwehyddion Rhwydwaith yn anelu at rymuso ein haelodau gyda hyder, sgiliau a phrofiad; gan roi’r cyfle iddynt ymgymryd â swyddi arweinyddiaeth. Hyd yn hyn rydym wedi penodi pedwar aelod, pob un ohonynt wedi cael ei dalu i ddylunio eu prosiectau eu hunain yr ydym wedi’u hariannu a’u cefnogi wedyn, ac sy’n fuddiol i’n haelodaeth ehangach – a’r diwydiant cyfan. Mae enghreifftiau o brosiectau gan ein Gwehyddion Rhwydwaith yn cynnwys partneriaeth ag Archif Darlledu Cymru sy’n cynnwys comisiynau â thâl a digwyddiadau arddangos, dosbarth meistr ysgrifennu amgylcheddol, a thrafodaethau panel ar gyfer newyddiadurwyr uchelgeisiol sydd eisiau torri i mewn i’r diwydiant. Gwahoddir Gwehyddion Rhwydwaith hefyd i’n cyfarfodydd cyfarwyddwyr, lle cânt eu hannog i fwydo i’n proses gwneud penderfyniadau a gweithredu fel llysgenhadon ar gyfer ein haelodaeth ehangach.

Yn eu rôl fel Gwehyddion Rhwydwaith, bydd y Cymrawd yn cael ei gefnogi i gyflawni ei raglen ymgysylltu â’r cyhoedd i rannu mewnwelediadau o’i gyfnod yn Rhydychen.

Beth os ydw i'n llawrydd?

Mae croeso i newyddiadurwyr llawrydd a newyddiadurwyr cyflogedig wneud cais. Mae’r lwfans o £5000 wedi’i gynllunio i’w gwneud hi’n bosibl yn ariannol i ymrwymo’r amser i’r Gymrodoriaeth.

Os ydych chi’n gweithio i ystafell newyddion ar hyn o bryd, efallai y bydd angen i chi ymgynghori â’ch cyflogwr cyn gwneud cais, i gadarnhau eu bod nhw’n gefnogol. Mae Newyddiaduraeth Gynhwysol Cymru eisoes wedi cysylltu â sawl cyflogwr newyddiaduraeth yng Nghymru i rannu manylion a manteision y Gymrodoriaeth gyda nhw. Rydym hefyd yn hapus i ddilyn i fyny i gefnogi eich cais os byddai hynny’n ddefnyddiol.

Pa fathau o brosiectau fydd yn cael eu hystyried?

Dylai cynnig eich prosiect hyrwyddo un neu fwy o amcanion Newyddiaduraeth Gynhwysol Cymru, er enghraifft:

 

Sut alla i wneud cais?

Ewch i wefan Sefydliad Reuters yma i lenwi’r ffurflen gais erbyn 23:59pm (amser y DU) ddydd Llun 29 Medi.

Noder, bydd angen i chi gyflwyno CV, o leiaf un cyfeiriad proffesiynol, eich cynnig prosiect a samplau gwaith, ynghyd â datganiad personol yn egluro’n glir pam rydych chi’n teimlo y byddwch chi / eich cymuned yn elwa o’r gymrodoriaeth hon.

Bydd angen i chi fod yn aelod o Newyddiaduraeth Gynhwysol Cymru, ond nid oes tâl ac nid oes prawf – mae croeso i bawb. Gallwch gofrestru yma gyda’ch enw a’ch cyfeiriad e-bost yn unig.

Pwy fydd yn gwneud y penderfyniad?

Bydd y broses o lunio rhestr fer, cyfweld a dethol i gyd yn cael ei chynnal gan aelodau o dimau Sefydliad Reuters a Newyddiaduraeth Gynhwysol Cymru. Credwn y bydd gwybodaeth a phrofiad cyfunol y ddau sefydliad yn sicrhau y dewisir yr ymgeisydd mwyaf addas.

Pa gefnogaeth fydd ar gael?

Ar wahân i’r gefnogaeth ariannol a grybwyllir uchod, mae gan Sefydliad Reuters raglen gofal bugeiliol ddatblygedig – gan eu bod yn croesawu myfyrwyr o bob cefndir, ac o bob cwr o’r byd, yn rheolaidd.

Mae’r gwasanaethau hyn yn cynnwys:

  • Mynediad i’r ystod lawn o lyfrgelloedd, adnoddau ymchwil a sgyrsiau
  • Cyfleusterau coleg gan gynnwys gofal iechyd a chyfleusterau chwaraeon
  • Gofal bugeiliol trwy fynediad at gwnsela penodol i newyddiaduraeth
  • Mynediad 24 awr i’r Sefydliad
  • Cynnwys y cwrs gan gynnwys ymwybyddiaeth ddiwylliannol ac emosiynol, a’r heriau y gall newyddiadurwyr eu hwynebu yn eu gwaith
  • Staff sydd ar gael i roi cymorth a chefnogaeth

 

Yn Newyddiaduraeth Gynhwysol Cymru, rydym hefyd yn rhoi gofal wrth wraidd popeth a wnawn. Rydym wedi ymrwymo i gefnogi pawb yr ydym yn gweithio gyda nhw – boed hynny’n golygu gwrando ar eich anghenion, cynnig cyngor proffesiynol, neu wirio’n rheolaidd. Ni fyddwch ar eich pen eich hun, a byddwn yn gwneud ein gorau i wneud y profiad yn groesawgar ac yn hygyrch.

Os oes gennych unrhyw gwestiynau am fynediad neu gefnogaeth bellach, dewch draw i’n sesiwn Holi ac Ateb ar-lein, neu gallwch gysylltu’n uniongyrchol trwy e-bostio: silvia@inclusivejournalism.cymru.

Dyddiadau allweddol

  • 10fed Medi – Sesiwn Holi ac Ateb Ar-lein (cofrestrwch yma)
  • 29ain Medi – Ceisiadau’n cau
  • 3ydd Hydref – Gwahoddiadau i gyfweliad
  • 13eg Hydref – Cynhelir cyfweliadau
  • 14eg Hydref – Hysbysir yr ymgeisydd llwyddiannus
  • 17eg Hydref – Hysbysir yr ymgeiswyr aflwyddiannus

 

Gwnewch yn siŵr eich bod ar gael o ganol mis Ionawr – canol mis Ebrill 2026. Mae’r tymor yn dechrau ddydd Llun 19eg o Ionawr ac yn gorffen gydag arddangosfa ddydd Mercher 25ain o Fawrth. Disgwylir i gymrodyr aros yn Rhydychen am 2 – 3 wythnos ar ôl hynny i orffen eu prosiectau.